Ziekte en vakantie

Een medewerker die ziek is tijdens de vakantie heeft over die periode geen vakantie (art 7:637-2 BW). Dat wil zeggen dat een medewerker die ziek wordt voordat hij met vakantie gaat, geen uren opneemt over de dagen dat hij ziek is. Wordt de medewerker ziek tijdens zijn vakantie, dan kan hij zich direct ziekmelden. Zo mogelijk volgt hij de procedures die bij de ziekmelding horen (2.2.2.1.). Doet de ziekte zich voor in het buitenland, dan is controle hierop moeilijk, waarbij de regeling over ziekmelding kan voorschrijven dat de medewerker een verklaring overlegt van een buitenlandse arts. Vindt de ziekmelding niet plaats tijdens de “vakantie”, dan kan hij mogelijk daarna aantonen dat hij gedurende een bepaald aantal dagen ziek is geweest. Over de ziektedagen die geen vakantiedagen zijn, betaalt de werkgever het loon door (2.2.2.3.). De aanspraak op vakantie wordt niet met de ziektedagen verminderd.

Opbouw vakantie bij ziekte

Voorheen was de opbouw van vakantiedagen bij langdurig zieke werknemers beperkt tot de laatste zes maanden. De  wetgeving, die op 1 januari 2012 is ingegaan, zorgt er voor dat werknemers die langdurig ziek zijn recht houden op hetzelfde aantal vakantiedagen als niet-zieke werknemers. Deze wijziging is noodzakelijk geworden door uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen.

De volledige vakantieopbouw bij ziekte geldt alleen voor de wettelijke vakantiedagen. In een arbeidsovereenkomst of cao kunnen andere afspraken staan over eventuele extra vakantiedagen. Die worden ook wel bovenwettelijke vakantiedagen genoemd.

Voor arbeidsongeschikte werknemers die gedeeltelijk hun eigen werk (de bedongen arbeid) kunnen verrichten, zullen bij het opnemen van de minimumvakantie (de vakantiedagen waar een werknemer minimaal recht op heeft) de vakantiedagen voor de gehele arbeidsduur, en niet alleen voor de uren dat er daadwerkelijk arbeid wordt verricht, in mindering gebracht kunnen worden op de minimum vakantieaanspraken. Dit is het gevolg van het vervallen van de beperkte opbouw.

Opnemen vakantie bij ziekte

Indien een medewerker die volledig ziek is vakantie wil opnemen, dan geldt het volgende:

Als een werknemer volledig ziek is en met vakantie gaat, dan wil dat nog niet zeggen dat deze ook vakantie-dagen opneemt en er dus vakantierechten ingeleverd worden. De werkgever moet vooraf instemming van de werknemer vragen of deze ermee akkoord is dat de aangevraagde vakantie wordt afgeschreven van het tegoed aan opgebouwde vakantie-uren. Als de werknemer daarmee niet instemt, kunnen er geen vakantiedagen worden afgeschreven.

Na een aanvraag van vakantie door een zieke werknemer, kan de werkgever het volgende doen. Eerst kan de werkgever aangeven dat voor hij de aanvraag beoordeeld, of de werknemer er mee akkoord gaat of de vakantiedagen in mindering gaat komen op de vakantierechten. Indien de werknemer dat niet wenst dan kan de werkgever beoordelen of de vakantie kan doorgaan. Redenen voor weigering van de vakantie zijn:
– de aanvraag kan in het geval van zwaarwegende, bedrijfsmatige redenen worden geweigerd. Bij langdurige ziekte zal een bedrijfsmatige reden niet snel aan de orde zijn.
– Als de vakantie het herstel en de re-integratie kan belemmeren, dus als bedrijfsarts negatief advies geeft.
– Een lopend re-integratietraject kan ook een reden zijn om de vakantie te weigeren. Bijvoorbeeld als er afspraken staan gepland in het kader van de re-integratie, die geannuleerd zouden moeten annuleren door de vakantie.
– Het enkele feit dat een werknemer weigert om zijn vakantiedagen in te leveren, is geen reden om de vakantie te weigeren.

Als een werknemer wel toestemming geeft voor de opname van vakantierechten, dan is de werknemer ook volledig vrij van re-integratieverplichtingen als deze er zijn. De werknemer krijgt dan overigens 100 % van het loon betaald.

Indien een medewerker die deels werkt en deels ziek is vakantie wil opnemen, dan geldt het volgende:

Als een werknemer gedeeltelijk werkt en vakantie opneemt, dan staat daar tegenover dat de werknemer onverkort (volledig) vakantiedagen opneemt (en dus niet alleen over de gewerkte tijd). In dat geval wordt 100 % van het loon betaald.

Opnemen vakantie van volledig arbeidsongeschikte werknemer na twee jaar ziekte

Indien een werkgever het dienstverband na twee jaar ziekte wil laten eindigen, dan krijgt de werknemer de vakantiedagen ineens uitbetaald en wordt dat vergoed. Wordt het dienstverband echter slapend gehouden, dan is er geen einde aan het dienstverband en officieel mogen vakantiedagen van de arbeidsovereenkomst die niet eindigt, niet uitbetaald worden. De werknemer kan er voor kiezen om vakantiedagen op te nemen en uitbetaald te krijgen, oftewel ook na twee jaar ziekte kan de werknemer vakantiedagen opnemen en uitbetaald krijgen, dus zelfs als hij geen recht op loon meer heeft nu degene al twee jaar ziek is.

Ziektedagen als boven-wettelijke-vakantiedagen aanmerken

Voor de dagen dat de medewerker verhinderd is wegens ziekte, kan een schriftelijke (arbeids)overeenkomst bepalen dat deze dagen ten koste van zijn aanspraak op vakantie gaan. De overeenkomst kan (daarnaast) ook bepalen dat ziektedagen gedurende de vakantie van de medewerker, tevens als vakantiedagen aangemerkt worden. Voorgaande kan alleen overeengekomen worden, voor zover de medewerker minimaal recht blijft houden op het wettelijke minimum aan vakantiedagen. Dat minimum is 4 keer het (gemiddeld) aantal arbeidsuren per week. Afromen van het meerdere is dus mogelijk, als een overeenkomst dit bepaalt. In dat geval is zowel sprake van een ziekte- als een vakantiedag, waardoor de medewerker naast loon over de vakantiedag, ook loon krijgt over de ziektedag (tenzij hij normaal over ziektedagen geen loon doorbetaald krijgt). Voorgaande geldt dus alleen voor de bovenwettelijke vakantierechten, oftewel de vakantierechten waarop de medewerker recht heeft ingevolge een (collectieve) arbeidsovereenkomst. Er moet goed in de gaten gehouden worden of het afnemen van deze bovenwettelijke vakantierechten niet in strijd is met de cao (art 7:637 BW).

Voor andere dagen dan ziektedagen moet de werkgever wel per keer de instemming van de medewerker vragen voordat deze dagen als vakantiedagen aangemerkt kunnen worden. Het is ook mogelijk dat de werkgever de medewerker om instemming vraagt om bepaalde ziektedagen als vakantiedagen aan te merken (4.2.2.2.).